Modern ve klasik sistemlerin ayrı ayrı veya bir arada kullanıldığı yapı güçlendirme sistemleri, binaların depreme karşı dayanıklılığını artırdığı gibi her türlü dış etkene karşı binaların daha yüksek mukavemet göstermesine yardımcı olmaktadır. Yeni binalarda güncel yapı yönetmeliğine bağlı sistemler uygulanırken, eski yapılarda ise yapı güçlendirme tekniklerinden istifade edilerek yapıların daha sağlıklı hale kavuşması sağlanmaktadır.
Yapı Güçlendirme Nedir? Neleri Kapsar?
Yapı Güçlendirme; hasarlı veya onarıma muhtaç yapıların günün şartlarında en iyi teknikleri kullanarak onarılıp, özellikle deprem gibi yapıya ve içinde bulunanlara zarar verebilecek her türlü anlık hasara karşı güçlendirilmesi çalışmalarıdır.
Tek bir teknik kullanılarak yapılabileceği gibi, farklı birçok tekniğin bir arada kullanılmasıyla da yapıların güçlendirilmesi söz konusudur. Kullanılacak teknik ve/veya tekniklerin türleri yapıdaki hasar ve onarım gerektiren yerlerin niteliğine bağlıdır.
Yapı Güçlendirme Teknikleri?
Yapıların güçlendirilmesi için kullanılan tekniklerin belirlenmesi, kullanılacak malzeme ile mümkündür. Güçlendirilecek alana göre en uygun malzeme ve teknik belirlenerek çalışmalar yapılır. Yapı güçlendirmede kullanılan tekniklerin bazıları şunlardır;
Yapı Güçlendirmede Beton Püskürtme
Beton güçlendirme tekniği maliyet bakımından daha uygun olması ve bazı alanlarda daha sağlıklı olması nedeniyle tercih edilmektedir. Güçlendirme yapan firmaların beton ile güçlendirme konusunda daha fazla deneyim sahibi olmaları nedeniyle, bu yöntem güçlendirme gerektiren alanın uygun olması durumunda daha fazla tercih edilmektedir.
Beton güçlendirme tekniğinin deprem veya benzeri sarsıntılara karşı daha iyi mukavemet gösterebileceği alanlarda, beton güçlendirmeler tercih edilir. Ancak bu teknik kullanılacaksa, kullanılan betonun kalitesine ciddi manada önem verilmelidir. Aksi halde yapılacak işlem güçlendirme yerine, bina için ekstra bir yüke neden olabilmektedir.
Kolon giydirme veya farklı şekillerde yapılan güçlendirme işlerinde beton ve demir kalitesine dikkat edilmesi halinde, yapılan işlemin etkisi oldukça fazladır.
Yapı Güçlendirme Çelik Kullanımı
Yapıların depreme karşı güçlendirilmesi için kullanılan bir diğer etkili yöntem ise, çelik elemanlar ile uygulanan yöntemlerdir. Çelik yapı güçlendirmesinin avantaj ve dezavantajları bulunmaktadır. Bazı alanlara daha uygun olması nedeniyle oldukça işe yarar bir çözüm olsa da çelik güçlendirme elemanlarının şekil almalarındaki zorluk, önemli bir dezavantaj getirmekte ve iş gücünün artmasına neden olmaktadır.
Çelik malzemeler ile yapılan güçlendirme çeşitlerinde maliyette dikkate alınan bir başka husustur. Bu yüzden güçlendirme yapılırken hem uygunluk hem de maliyet açısından diğer çalışmalar ile doğru bir kıyaslama yapılması gerekir.
Yapıların Karbon Fiber ile Güçlendirilmesi
Diğer yöntemlere göre daha yeni sayılabilecek bir tekniktir. 2003 yılında yayınlanan Deprem Yönetmeliği ile Karbon fiber yapı güçlendirme tekniğinin kullanımına onay çıkmıştır. 0.5 mm kalınlığındaki karbon fiberlerin kullanımıyla yapılan teknik, reçine ve karbon oluşumudur.
Bu tekniğin en önemli özelliklerinden biri, uygulanma şeklidir. Teknik kullanılırken karbon fiber malzemeler kolonlara kağıt gibi çepeçevre sarılarak uygulanır. Her bir sarılan kolon elyaf katı, kolon üzerine 2.5 cm çelik sarılmasına eşdeğerdir
Karbon fiber güçlendirmelerinin en önemli avantajları kısa sürede uygulanabilir olması ve özellikle beton tekniğine göre bina sakinlerinin rutin yaşamlarına devam etmelerine engel olmamasıdır.
Yapı Güçlendirmenin Önemi Nedir?
Yapı güçlendirme işleminin doğru teknikler ile profesyonel olarak yapılması, can ve mal kaybının önlenmesi ve bunlara bağlı olarak artacak maliyetlerin azaltılması açısından önemlidir. buna göre yapı güçlenme çalışmalarının sağladığı avantajlar şu şekildedir;
Eski yapıların daha az maliyetler ile deprem ve benzeri durumlara karşı sağlamlaştırılmasına imkân verir.
Yapı mevcutta bulunan özellikleri kaybetmeden kullanılmaya devam eder.
Bir binanın yıkılıp tekrardan yapılması gibi çok büyük maliyetlerin ortadan kaldırılmış olması, yapı güçlendirme sistemleri tarafından sağlanan önemli bir avantajdır.
Hangi Yapılar İçin Yapı Güçlendirilme Yapılmalıdır?
Aşağıdaki durumlarda, mümkün olduğunca vakit kaybetmeden yapıların güçlendirilerek gerekli önlemlerin alınması gerekir.
Kısa kolonlara sahip yapılar
Yapının yeteri kadar güçlü donatılara sahip olmaması
Projesiz olarak inşa edilen binalar
Düzensiz plana sahip olan yapılar
Projeye uygunsuz ve sağlıksız şekilde eklemelerin yapıldığı binalar
Bina yapılırken deprem yönetmeliğine uygun olmayan malzemelerin kullanılması
Kullanılan malzemelerin kalite dışında miktar bakımından da zayıf olması
Yapım esnasında yapı zemini dikkate alınmayan binalar
Market veya farklı çalışmalar amacıyla mevcut hali korunamayarak kolon ve kirişleri eksiltilmiş binalar
Eski ve depreme dayanıksız tüm binaların özellikle deprem bölgeleri olduğu bilinen yerlerde olması durumunda gecikmeden güçlendirme çalışmaları yapılmalıdır.
Siz de yapınızı güçlendirmek için bize ulaşın.