Kentleşmenin fazlalaşması, nüfusun yoğunlaşması gibi çeşitli faktörlere bağlı olarak artan konut, ofis gibi yapı ihtiyaçları beraberinde uygun olmayan zeminlerde yapılaşmayı da getirmiştir. Zemin güçlendirme çalışmaları da uygun olmayan zeminlerde yapılan zeminlerde yapılmış binaların çökme riskine karşı kalkan olması amacıyla kullanılmaktadır.
Taşıma gücünün zayıf olduğu zeminlerde yapılan yapıların büyük kısmı depremler ile çökmektedir. Can ve mal kayıplarının oluşmaması için zemin etütlerinde zayıflık veya risk tespit edilen tüm yapıların zeminlerine ivedilikle zemin güçlendirmesi yapılmalıdır.
Zemin Güçlendirme Neden Yapılır?
Zemin güçlendirmenin gerekli olduğu problemler aşağıda maddelenmiştir.
- Yetersiz taşıma gücü olduğu belirlenen zeminler,
- Temel kazılarında problem görülen zeminler,
- Temel kazılarının bitiminde kabarmalar görülen zeminler,
- Zeminde sıvı potansiyeli olması,
- Yapı eğilmesi ve kaymasına neden olan zeminler,
- Bina çevresindeki zeminde görülen çöküntüler ve şişmeler
Zemin güçlendirmede hali hazırda üzerinde yapı olan zeminler dışında yeni zeminlere de zemin güçlendirmeleri yapılmaktadır. Özellikle deprem kuşağında yer alan ülkemizde tüm zeminlerin etütleri detaylı şekilde yapılarak gerekli olan alanlara hemen zemin güçlendirici çalışmalar doğru olarak uygulanmalıdır. İzmir zemin haritasına buradan ulaşabilirsiniz. Zemin veya temeli güçlü olmayan binalar yeni yapı olsalar bile çökme tehlikesine karşı büyük risk altındadırlar.
Zemin Güçlendirmenin Amaçları Nelerdir?
Zemin güçlendirme yapılmasının en temel amacı zayıf zeminlerin yapı taşıma gücünü artırmaktır. Bunun dışında;
- Zeminin geçirgenliğinin azaltılması,
- Hacim ağrılığının birim anlamında artırılması
- Zemine sıvı görülme durumunun azaltılması
- Dolguların güçlendirilmesi ve dayanıklı olmalarını sağlamak
- Yarma kısımlarının güçlendirilmesi,
- İksa duvarlarının desteklenmesi gibi önemli amaçlar zemin güçlendirme hedefleri arasında yer alır.
Zemin Güçlendirme Teknikleri Nelerdir?
Enjeksiyon, taş kolonlar, mini kazıların kullanımı, forekazıların uygulanması, Jet- Grouting gibi yöntemler zemin güçlendirme yöntemleri arasında yer alır. Bu yöntemlerin seçiminde zeminin yapısı, yeraltı sularının geçişi, nasıl bir zemin iyileştirme hedeflendiği, maliyet durumu, çevre yapıların durumu gibi faktörler en ince ayrıntısına kadar uzmanlar tarafından değerlendirilmelidir.
Zemin Güçlendirmede Taş Kolon Yöntemi
İki aşamada uygulanan bu zemin güçlendirme yöntemi her zeminde uygulanabilir özelliğe sahiptir. Aşamalarını sıralamak gerekirse;
Delme aşamasında zemin burgu delgi aletleri veya vibroflot ile uzmanların belirlediği derinliğe kadar kuyular açılır.
Kolon oluşturma aşamasında rijit kolon oluşturmak için açılan kuyunun taban kısmından itibaren kademeli granül yerleşimi yapılır. Taş malzemenin sıkıştırılması profesyonellik gerektirmektedir.
Zemin Güçlendirmede Derin Karıştırma Yöntemi
Çimentolu ve kireçli karışımların kullanıldığı bu yöntemde karıştırma işlemi zemin içerisinde gerçekleşir. Özel karıştırma aletleri sayesinde yumuşak killi zeminlerde güçlü sonuçlar oluşturan bu yöntemde karışım ile rijit kolonlar oluşturulur. Tünel zeminleri, rıhtım yapılarının zemin güçlendirmeleri, kazık çukurlarını destekleme bu yöntemin en fazla kullanıldığı yerlerdir.
Jet- Grouting Yöntemi
Zemin güçlendirme yöntemlerinden biri olan Jet- Grouting diğer adı ile Jet Enjeksiyon, açılan küçük kuyulardan yapılmaktadır. Yüksek basınç ile bu kuyulardan pompalanan çimento karışımı zemini keskin bir şekilde keser ve silindirik kolonlar oluşturur. Bu kolonlar da zeminde taşıma kapasitesini artırır.
Donatılı Zemin Yöntemi
Hızlı, kolay ve ekonomik olması ile öne çıkan bu yöntem efektif sonuçlar vermektedir. Geo-sentetik malzemelerin inşaat mühendisliğinde kullanılması ile zemin güçlendirme için önem kazanan bu yöntemde çevre koşullarına dayanıklı zeminler oluşturulur. Sıyrılma dirençlerinin yüksek olması, sünmenin daha az olması, çekme mukavemetinin yüksekliği donatılı zemin yönteminin diğer olumlu özellikleridir.
Bu yöntemde zeminler hem sentetik donatılar hem de lif, çubuk, levha gibi dayanıklı malzemeler zemin içerisine yerleştirilerek kompozit malzeme olarak kullanılır.
Zemin Güçlendirme Zemin Çivileri
Zeminde yanal hareketleri hapseden bu yöntem istinat duvarları yanına kazı kenarlarına zemin çivileri yerleştirilmesi ile yapılır. Bu yöntemde çivilerin yerleşme sıklıkları profesyonel çalışma gerektirmektedir.
Epoksi Güçlendirme hakkında yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
Diğer Yazılarımız